3 HARFLİLER ONLARI DA İSYAN ETTİRDİ

FERHAT AKGÜN

Tekirdağ’ın Süleymanpaşa ilçesinde 1979 yılından beri yumurta üretimi yapan Adnan Arsu, 3 harfli marketlerin üreticiye baskı uygulayarak fiyatları bilinçli bir şekilde aşağı çektiğini kaydetti. Zincir marketlerin maliyetinin altında yumurta aldığını ve bunu müşteriye yansıtmadığını söyleyen Arsu, maliyetler karşısında dayanacak güçlerinin kalmadığını aktardı.

‘3 HARFLİ MARKETLER ÜRETİCİYE BASKI UYGULUYOR’

Yumurtacıların yaşadığı sıkıntıları ANKA Haber Ajansı’na aktaran Süleymanpaşa ilçesi Nusratlı Mahallesi’nde yumurta üretimi yapan Adnan Arsu, “1979’dan beri yumurta sektöründeyim 2.5 yıldır yumurta üreticisi çık sıkıntıda ve çok dertli. Şuanda hayvansal ürünlerin sebze meyve üreten kardeşlerimizin malının yüzde 65’ini üç harfli marketler alıyor. Bu marketlerin her birinin 10 bin 15 bin şubesi oldu. Tüm alıcı bu marketler olduğu için üreticiye baskı uyguluyor. Yumurtayı çok kolay yükseltiyorlar. Malı çok hızlı çekiyorlar. 10 günde yumurtayı yüzde yüzlere varana kadar yükseltiyorlar. 22 liradan yumurtayı bir ara toptan aldılar. Etiketlerinin 30 lira yapıp yumurta alımını kesiyorlar. Bu marketler haftada 50 milyon yumurta alırken bunu düşürüyor 5 milyona. 2 milyon, 3 milyon yumurta üretimi yapan çiftlikler var. Bu üreticinin elinde 15 günlük malı durdu mu nereye koyacak. Yine o kadar da yemin parasını temin etmek zorunda” dedi.

‘MALİYETİN ALTINA ALDIĞI YUMURTAYI TÜKETİCİYE YANSITMIYORLAR’

Zincir marketlerin yumurtada yüzde 300 karla çalıştığını öne süren Arsu, “Tek alıcı sayıları 7- 8 tane olan üç harfli marketler. Bunların komisyoncuları üreticiyi aradığı zaman ‘yumurta pahalı satılmıyor’ diyerek yumurtanın fiyatını aşağı çekiyor. Üretici yumurtasını maliyetin altına satmak zorunda kalıyor. Fakat bunlar maliyetin altına aldığı yumurtayı tüketiciye yansıtmıyor. Bunları devlet tek tek faturalarına bakarak denetleyebilir. Geçen sene bu zamanlar 30’lu yumurtacı üretici 5 TL toptan verdi. Bakın büyük marketlere geçen sene bu zamanlar 15 liranın altında yumurta satmadılar. Bu marketler yüzde 300 karla çalışıyor. Bu marketler günde 50 milyon yumurta satıyor. Benim 18 liraya verdiğim yumurtayı market 34 liraya satıyor. Yazıktır günahtır. Yumurta pahalı olunca tüketici fazla tüketemiyor zararı biz üreticilere oluyor.

‘MALİYETLER ARTTI 2 KATINA ÇIKTI BİZ HALA YUMURTAYI 50 KURUŞA VERİYORUZ’

Geçen yıla göre maliyetlerinin iki katına çıktığını belirten Arsu sözlerini şöyle sürdürdü: Geçen yıl bu zamanlar bir kamyon soya küspesinin tonu 370 dolardı. Doların da fiyatı 5.5 liraydı. Şuanda bir ton soya küspesinin fiyatı 640 dolara kadar yükseldi. Bir ton soyayı 50 bin TL’ye alırken şuanda 180 bin TL’ye alıyoruz. O zaman toptancıya bir yumurtayı 50 kuruşa verirken şimdi yine 50 kuruşa veriyoruz. Asgari ücret bin 200 TL iken de yumurtayı 50 kuruşa veriyorduk şimdi de 50 kuruşa. O zaman yumurtaya girecek bir tavuk bize 12-13 liraya alıyorduk. Şimdi 50 liraya mal oluyor. Bir tavuk yumurta verene kadar 50 TL. Bu işletmeler zarara çalışıyor. Kuraklıktan dolayı bütün tahıl ürünleri zamlandı. Tamamı çok yükseldi. Kimse yem alamayacak. Tavuk yeminin tonu bin 600 TL civarındaydı şimdi 3 bin 400 TL. Biz eskiden 3-4 yumurta ile bir kilo yem alıyorduk, şimdi 8 yumurta ile bir kilo yem alamıyoruz. Hani bunun işçisi, elektriği, masrafları